AT

Władysław Grabski 1874 – 1938

Rok 1905 był początkiem podjęcia przez Władysława Grabskiego aktywnej działal­ności politycznej. W swoich wystąpieniach w okresie rewolucji we wsiach i w Łowiczu dał się poznać jako orędownik szerokich swobód narodowych dla Królestwa, zaprowadzenia języka polskiego w szkołach i urzędach oraz powszechnej oświaty. Zwycięstwo w wyborach okręgu łowickiego, a następnie gubernialnych w 1906 r. dało mu mandat posła do I Dumy Państwowej i przyniosło wielką popular­ność. Doniosłym wydarzeniem w życiu społeczno-gospodarczym powiatu łowic­kiego okazało się powołanie w Łowiczu przez Grabskiego (1909) Łowickiego Towarzystwa Rolniczego. Za prezesury W. Grabskiego ŁTR było jedyną organizacją samorządu rolniczego w powiecie, wyty­czającą zasadnicze kierunki postępu w rolnictwie i działalności stowarzyszeń chłopskich we wsiach łowickich.

Wybuch I wojny światowej związał Grabskiego z akcją niesienia pomocy humanitarnej dla ludności dotkniętej wypadkami wojennymi, którą kierował utworzony przez niego Centralny Komitet Obywatelski.

Po 1918 r. rozpoczął się nowy okres w życiu Grabskiego, związany z odbudową instytucji niepodległego pań­stwa. Znaczyły go przede wszystkim odpowiedzialne funkcje publiczne i rządowe, aktywna praca na wyższych uczelniach i w instytutach naukowych oraz służba społeczna i obywatelska.

Imię Władysława Grabskiego bywa dziś najczęściej kojarzone z reformą polskiej złotówki i pełnionymi stanowiska­mi premiera i ministra skarbu II Rzeczypo­spolitej. Chyląc przed nim czoło, mamy zaszczyt i obowiązek pamiętać, że korzenie jego dzieła wyrastały nad Bzurą, gdzie urodził się i zaczynał przwdziwie wielką drogę życia.