Willa Kozłowskich – obecnie siedziba RATP
Willa Kozłowskich – obecnie siedziba RATP
Willa Kozłowskich jest reprezentatywnym budynkiem dla architektury eklektycznej k .XIX i pocz. XX wieku w Skierniewicach . Budynek, bogato dekorowany, 3 – kondygnacyjny powstał w 1893r. według projektu Władysława Marconiego, wybitnego architekta (syna Henryka Marconiego projektanta skierniewickiego ratusza). Władysław Marconi był m .in. współzałożycielem Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości. Na widokówce z 1906r. widać że willa była dużo mniejsza, dopiero w 1910 r. dobudowano lewe skrzydło oraz stajnie i powozownię .Budynek był własnością pp. Kozłowskich. Właściciel należał do najbogatszych obywateli Skierniewic, posiadał bowiem udziały w kopalniach złota na Uralu. Budynek był zaopatrywany w energię za pomocą elektrowni wiatrowej.
Przed II wojną światową w willi mieściła się szkoła muzyczna prowadzona przez prof. Januszewskiego.
Podczas II wojny światowej w budynku znalazła siedzibę niemiecka policja. Zaraz po wojnie w tym samym budynku mieściła się Powiatowa Komenda Milicji Obywatelskiej i piwnice także służyły jako więzienie. W latach 50 – 70 tych willa Kozłowskiej stanowiła tzw. Dom Milicjanta, w którym mieszkało 13 rodzin milicjantów.
Do połowy 70. lat XX w. willa była własnością prywatną, należała do p. Ireny Łaźniewskiej, w dzieciństwie przysposobionej przez bezdzietnych pp. Kozłowskich. Właścicielka przejęła willę łącznie z dokwaterowanymi przez urząd miasta lokatorami. W tym czasie nastąpiła dewastacja budynku.
Na przełomie 70 i 80 lat willa krótko należała do skierniewickiego zakładu „Fumos”, który zakupił budynek wraz z lokatorami, przekwaterowując ich następnie do zakładowego bloku mieszkaniowego. Planowano wykonać generalny remont i przeznaczyć na Klub Metalowca dla pracowników zakładu. Nic nie wyszło z tych planów, willa została przekazana i odrestaurowana przez urząd miasta na potrzeby USC .W 1983r. do willi Kozłowskich przeprowadził się Urząd Stanu Cywilnego (z ul. Lelewela). Obecnie gruntowna modernizacja willi była możliwa dzięki współfinansowaniu z Regionalnego Projektu Operacyjnego Województwa Łódzkiego.