AT

Aneta Kapelusz

“Skierniewicka” żona Davida Duchovny’ego

Co takiego David Duchovny, aktor znany z serial Archiwum X, może mieć wspólnego ze Skierniewicami? Niby nic. Ale jak się dobrze w archiwum poszuka, zawsze można się czegoś doszukać. Otóż była już żona Davida Duchovny’ego, Tea Leoni, ma skierniewickie korzenie. Jej przodkowie mieszkali w modrzewiowej willi przy ul. Piłsudskiego (obok ul. Willowej) i nazywali się Adamowscy.

Adamowscy byli utalentowaną artystycznie rodziną. Wincenty Adamowski w drugiej połowie XIX wieku był naczelnikiem zarządu Księstwa Łowickiego w Skierniewicach. Miał też muzyczne zainteresowania. Z kilkorga jego dzieci, dwóch synów zrobiło karierę muzyczną: Tymoteusz Adamowski (1858-1943), późniejszy wybitny skrzypek, kompozytor i dyrygent oraz jego brat Józef (wiolonczelista) studiowali w Konserwatorium Warszawskim. Bracia Adamowscy przyjaźnili się wówczas z Ignacym Paderewskim. A ponieważ Paderewski pochodził z dalekiego Podola, często na święta, wakacje czy niedziele przyjeżdżał do Adamowskich do Skierniewic (w latach 1872-1878). Jerzy Waldorff wspominał w swoich pamiętnikach, że Paderewski był u Adamowskich traktowany jak trzeci syn.

Bracia Adamowscy już w 1879 r. opuścili Skierniewice i wyjechali na studia do Paryża, po czym do USA, gdzie Tymoteusz został koncertmistrzem Orkiestry Symfonicznej w Bostonie, a Józef – profesorem konserwatorium muzycznego, także w Bostonie. Tymoteusz, Józef i jego żona Antonina stworzyli grupę muzyczną „Adamowski Trio”, z którą koncertowali po świecie. Syn Józefa, Tadeusz Adamowski, wybrał natomiast karierę sportową i został znanym hokeistą.

Z rodziny Adamowskich pochodziła też Helena „Helenka” Adamowska–Pantaleoni (1900-1987), córka Józefa, aktorka filmowa i teatralna, współzałożycielka amerykańskiego oddziału UNICEF, a przy okazji babcia aktorki Tei Leoni. Kontynuując rodzinną tradycję, Tea Leoni, jest ambasadorką dobrej woli UNICEF-u. Studiowała także psychologię i antropologię. Natomiast talent aktorski, jak sama mówi, odziedziczyła po babci Helence Adamowskiej.

Siostra Józefa i Tymoteusza Adamowskich – Janina Bronisława, poślubiła w Skierniewicach Stanisława Apoloniusza Prokulskiego, urzędnika Drogi Żelaznej w Skierniewicach. Małżonkowie doczekali się dwojga dzieci: Aliny (1900-1991) z męża Chodeckiej i Tymoteusza (1898-1963). Tymoteusz „Ortym” Prokulski był aktorem, reżyserem, dyrektorem teatru i tekściarzem. Autorem polskiego tekstu słynnego tanga pt: „Serce, to najpiękniejsze słowo świata”. W 1919 r. nastąpił rozwód Janiny Bronisławy i Stanisława Apoloniusza Prokulskiego (jak podawano – z winy męża). Mniej więcej w tym czasie Janina Prokulska prowadziła w Skierniewicach małe przedszkole / freblówkę dla tutejszych dzieci. Instytucja mieściła się prawdopodobnie w dworku Adamowskich przy ówczesnej ul. Zwierzynieckiej (teraz ul. Piłsudskiego).

Willa Adamowskich, drewniany modrzewiowy dworek z dużą werandą już nie istnieje. Starsi mieszkańcy Skierniewic wspominają znajdujący się na terenie tej posiadłości bardzo zadbany ogród z kapliczką i fontanną. Dworek został rozebrany w 1974 r. w związku z odwiedzinami Edwarda Gierka w Skierniewicach. Uważano wówczas, że drewniany budynek szpeci okolicę.

Fotografie: Internet