AT

Józef Rapacki  (ur. 1871 Warszawa – zm. 1929 Olszanka koło Puszczy Mariańskiej)

.
Malarz, grafik i rysownik, znany głównie z sentymentalnych pejzaży mazowieckich

.

Józef Rapacki pochodził z warszawskiej rodziny aktorskiej. W wieku 14 lat, w 1885 roku rozpoczął naukę w Szkole Rysunkowej Wojciecha Gersona w Warszawie, następnie kontynuował studia malarskie w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych. Podczas studiów miał tendencję do malowania pejzaży z natury i upodobał sobie kierunki artystyczne Stanisława Witkacego. Po powrocie do Warszawy podjął po raz drugi naukę malarstwa u Gersona.
W 1889 roku wyjechał do Szkoły Sztuk Pięknych w Monachium, gdzie zasadniczym nurtem twórczości artysty pozostało malarstwo pejzażowe. Po powrocie do Warszawy wiele podróżował, głównie do Włoch gdzie powstało wiele pejzaży włoskich w tym widoków ogrodów i zabytków.

.

Po 1900 roku Rapacki, zagrożony chorobą płuc, postanowił przenieść się do Krakowa, skąd mógł wyjeżdżać w góry do Zakopanego. Jednak ostry, górski klimat mu nie służył.  W 1907 roku przeprowadził się do Olszanki koło Puszczy Mariańskiej, gdzie mieszkali już malarze Czesław Tański i Stefan Popowski jego szwagier a w pobliskiej Kuklówce – Józef Chełmoński. Zaprzyjaźnił się także z rodziną Górskich w Woli Pękoszewskiej. Mieszkała tam m.in. Pia Górska – malarka.
Pobyt w Olszance był najbardziej płodnym okresem w twórczości Józefa Rapackiego. Najważniejsze są w nim dwa cykle pejzażowe: „Z mazowieckiej ziemi” i „ Dookoła mej siedziby”, przedstawiające  rozległą przestrzeń łąk i pól, dalekie perspektywy owiane mgłą lub zalane wschodem czy zachodem słońca. Rapacki zyskał miano malarza brzóz i wrzosów, jakie nadała mu Pia Górska. Rysunki, akwarele i litografie stanowią znaczną część artystycznej spuścizny artysty. Największą popularnością cieszył się album typów ulicznych „Z dawnej i niedawnej Warszawy”. W czasie okupacji niemieckiej, podczas I wojny światowej, powstał cykl  litografii „Pro memoria. Prusak w Polsce”. Liczne rysunki były publikowane w czasopismach ilustrowanych „Tygodnik Ilustrowany”, „Wędrowiec”, „Świat” i innych. Portrety w twórczości Rapackiego odgrywały podrzędną rolę. Portretował głównie rodzinę i tworzył autoportrety. Jego prace wystawiane były na wielu wystawach w warszawskiej Zachęcie, razem z grupą „Pro Arte” do której należał, w Krakowie, Berlinie, Lwowie czy Paryżu. Dużą kolekcję dzieł Rapackiego można obejrzeć na stałej wystawie w Muzeum Mazowsza Zachodniego w Żyrardowie.

.

Józef Rapacki zmarł w Olszance w 1929 roku, w wieku 58 lat, na skutek powikłań pogrypowych. Został pochowany na cmentarzu w Puszczy Mariańskiej.

.

 Józef Rapacki
„Gęsiarka”, 1922, Olszanka, olej na płótnie.