Ignacy Krasicki

Ignacy Krasicki 1735 – 1801

Biskup warmiński, arcybiskup gnieźnieński Ignacy Krasicki herbu Rogala, najwybitniejszy pisarz epoki Oświecenia, był ostatnim prymasem rezydującym w pałacu w Skierniewicach w okresie 1795-1801. Krasicki objął rezydencję  i zamieszkał na stałe w Skierniewicach, wiodąc spokojne życie literata po śmierci swego poprzednika arcybiskupa Michała Poniatowskiego. Ustronna atmosfera skierniewickiego pałacu sprzyjała tworzeniu nowych dzieł literackich. Tutaj powstawały bajki, trzecia część „Pana Podstolego”. W tutejszym pałacu Krasicki tłumaczył z łaciny „Żywoty sławnych mężów” Plutarcha oraz pisał dzieło „O rymotwórstwie i rymotwórcach” Tutaj także przygotowywany był do druku periodyk literacki „Co tydzień”. Pismo to wydawane było w latach 1798-1799, ukazało się tylko 39 numerów.

Literackim doradcą i przyjacielem prymasa, był ex-ksiądz pijar Franciszek Ksawery Dmochowski, zdolny ówczesny literat, publicysta i krytyk literacki. Dzięki staraniom Krasickiego u władz pruskich  Dmochowski powrócił z zagranicy i zamieszkał w skierniewickim pałacu. Do Dmochowskiego należało uporządkowanie i przygotowanie do wydania wszystkich dzieł Krasickiego. Dzieła te wydane w 10-ciu tomach , ukazały się już po śmierci autora.

Arcybiskup posiadał bardzo bogate zbiory biblioteczne. Podczas pobytu w Skierniewicach uzupełniał kolekcję, skupował nowe wydania, zarówno współczesne jego czasom jak i starożytne. Posiadał również bardzo rzadki zbiór bizantynów weneckich. W kolekcji jego wyróżniał się słynny trzy tomowy rękopis Jana Długosza oprawiony w piękną skórę. Dzieło to, pod koniec życia, ofiarował kapitule gnieźnieńskiej. Biblioteka prymasa liczyła około 4.000 woluminów. Najwięcej dzieł w skierniewickiej bibliotece było z zakresu literatury pięknej i teorii wymowy. Kiedy arcybiskup zmarł, jego zbiory biblioteczne, zostały sprzedane i wzbogaciły księgozbiór Liceum Warszawskiego.

Ignacy Krasicki doceniał sztukę ogrodniczą i zajął się upiększaniem parku. Do prowadzenia ogrodu przypałacowego sprowadził z Heidelbergu ogrodnika Jana Krebsa. Krebs prowadził ogród według życzeń prymasa, upodabniając go do dawnej rezydencji prymasów warmińskich znajdującej się w Smolanach na Warmii, w której Krasicki rezydował do 1795 roku.

W 1796 roku, po utracie niepodległości kraju, nastąpiła sekularyzacja dóbr kościelnych. Rząd pruski skonfiskował wszystkie dobra prymasowskie, w tym cały majątek skierniewicki.

Dzięki znajomości  Ignacego Krasickiego z królem Prus Fryderykiem II, arcybiskup zawarł układ z Generalną Kamerą w Berlinie na mocy której  uzyskał 300 000 zł rocznej pensji. Ponadto pozostawiono mu dożywotnie prawo użytkowania dóbr w Skierniewicach, zamieszkiwania w pałacu (do śmierci w marcu 1801r) oraz korzystania z części ogrodu.

Opr. Małgorzata Lipska-Szpunar